Conflict in the Middle East / REL Analysis: The war in Gaza complicates the strained relations between Israel and Russia
About three weeks after Hamas’s brutal attack on Israel, the militant group’s leaders went to Moscow for talks with Russian officials.
For many in the West, and even more so for Israel itself, the visit by the Hamas delegation was a painful blow to the families of the victims, most of whom were civilians, and to a shaky government.
For those who watch Russian politics closely, however, this was not a surprise either, it was a reflection of Moscow’s complicated approach to the complicated policies in the Middle East.
Then, Russia has a troubled history with anti-Semitism, which erupted on October 29 in the North Caucasus, when a violent group tried to attack a plane arriving from Tel Aviv looking for Jewish passengers.
Now, the Kremlin’s relations with Israel will be further complicated after the October 7 attacks and Israel’s ground war in the Gaza Strip, where the number of Palestinian civilians killed continues to rise.
It is unlikely that the violence at Makaçkala airport was orchestrated by the state, says Ian Lesser, executive director of the German Marshall Fund’s Brussels office and an expert on European and Middle Eastern security issues.
“It is clear that there is a deep reservoir of malice and anti-Semitism in Russia, especially in those regions that are Muslim-majority, and perhaps Russia now sees it as something appropriate to allow some of that,” he said.
“Anti-Semitism has always been present in Russia,” said Anna Borshchevskaya, of the Washington Institute focusing on Russian policies towards the Middle East.
In a broader context, this means that Russia’s relationship with Israel is changing perhaps dramatically.
“Israel has complicated relations with Russia. This is not secrecy or anything new,” said Eylon Levy, spokesman for the office of Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu.
Netanyahu, Israel’s longest-serving prime minister, has cultivated close relations with Vladimir Putin, Russia’s longest-serving president. In 2022, Netanyahu extolled Putin’s intellect and thanked him for his pro-Jewish policies.
But those relations are now troubled by Moscow’s economic and military ties to countries such as Iran, which has vowed to destroy Israel, and Syria, which is known to support groups hostile to Israel.
Moscow’s relations with Tehran are even more problematic for Israel.
Russia has played a key role in helping Iran develop nuclear capabilities, a lucrative source of revenue for state energy corporation Rosatom.
Moska dhe Teherani thonë se këto përpjekje po bëhen vetëm për përdorim paqësor të armëve bërthamore – prodhimin e rrymës – edhe pse kjo nuk i ka hequr druajtjet e Izraelit, e as të disa njerëzve në Shtetet e Bashkuara.
Pushtimi i Ukrainës më 2022, megjithatë, i ndryshoi marrëdhëniet mes tyre përfundimisht, tha Këshilli Evropian për Marrëdhënie me Jashtë në një raport të publikuar në shtator.
“Dy vendet i kanë rritur përpjekjet për t’iu bërë ballë bashkërisht sanksioneve të Perëndimit dhe izolimit politik. Irani, po ashtu, vazhdon ta zgjerojë programin bërthamor në nivele alarmuese, pa kundërshtim nga Moska”, shkruan autorët e raportit, Ellie Feranmayeh dhe Nicole Grajewski.
“Kontributi ushtarak i Teheranit për luftën e Rusisë e ka bërë një dallim të madh në aftësitë e Rusisë për ta vazhduar një konflikt të vështirë. Irani, dikur dytësor, tani është ndër bashkëpunëtorët kryesorë të Rusisë në luftën e saj në Ukrainë”, shtuan ata.
Mbi të gjitha, Rusia është mbështetur shumë në Iranin për furnizim me dronë, dhe tani po i sulmon forcat ukrainase me mijëra dronë kamikazë apo dronë gjurmues, diçka të cilën e ka pranuar komandanti kryesor i Ukrainës në një shkrim të publikuar javën e kaluar në The Economist.
Sipas inteligjencës së pakonfirmuar të Perëndimit, grupi militant libanez, Hezbollah, që mbështetet nga Irani, mund të furnizohet nga Rusia me sisteme kundërajrore.
E gjithë kjo nuk ka kaluar pa u vërejtur në Izrael.
Prapëseprapë, Izraeli është përmbajtur ndaj kritikave për pushtimin e Ukrainës nga Rusia, si dhe ka ngurruar t’u dërgojë forcave ukrainase armatim.
Se në çfarë shkalle incidenti në aeroportin e Dagestanit pasqyron telashet më të gjera shoqërore apo qëndrimet negative ndaj hebrenjve, është e paqartë. Por, retorika antisemitike është rritur nga politikanët rusë në vitet e fundit, edhe nga vetë presidenti Putin.
Autoritetet ruse i mbyllën vitin e kaluar operatorët rusë të Agjencisë Hebraike, një organizatë zyrtare izraelite e cila i ndihmon hebrenjtë në Rusi dhe përreth ish-Bashkimit Sovjetik të emigrojnë në Shtetet e Bashkuara.
Disa izraelitë e kanë vlerësuar këtë si ndëshkim për qëndrimin e Izraelit ndaj luftës në Ukrainë dhe për kritikat nga kryeministri i atëhershëm, Yair Lapid.
Grupi militant palestinez – i cilësuar si organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – i ka dërguar disa delegacione në Moskë gjatë viteve të fundit, përfshirë pas sulmit më 7 tetor në Izrael dhe para tij, në mars.
Takimi i marsit, siç shpjegohet nga komunikata e Ministrisë së Jashtme të Rusisë, preku “pozicionin e pandryshuar të Rusisë në mbështetje të një zgjidhjeje të drejtë për problemin palestinez”.
Dhe Moska nuk ka pranuar ta cilësojë Hamasin si grup terrorist.
Pas sulmit të Hamasit në Izrael, Putini e përdori deklaratën e tij të parë publike për këtë incident që ta sulmojë SHBA-në, duke e fajësuar Uashingtonin dhe duke thënë se sulmi ishte “shembull i gjallë” i dështimeve të politikave amerikane në Lindjen e Mesme.
“I can only imagine that relations with Israel will deteriorate because … Russia may have had an ambivalence in relations with Israel in the past and wants to maintain that relationship for many reasons … the highly symbolic nature of this event, plus the crisis in Gaza , I think it can be seen in Moscow as an opportunity to be exploited”, said Lesser.
“From Israel’s side, I think this will not go unnoticed,” he added.
The bigger question, experts say, is whether Russia will take advantage of turmoil in the Middle East, for example, by diverting attention from the Kremlin’s number one foreign policy priority right now: the war in Ukraine.
“The current situation creates challenges for Russia. I agree that there are challenges for Russia as well, but the benefits are greater,” said Borshchevskaya.
“I think Russia benefits exactly from the mess. And they will use this messy situation for further escalation with the United States and the West,” she added.
The unrest is something “completely positive from Moscow’s point of view,” Lesser said.
“There are some negative things regarding Russia as well. If the conflict escalates into a wider war in the Middle East, perhaps involving Iran and the United States, then this will raise issues that could be problematic even for Russia,” Lesser added./REL